VARDARSKO - MORAVSKIOT PAT, koj e eden od osnovnite prirodni komunikacii na Balkanskiot Poluostrov, bidej}i ja povrzuva Makedonija so vnatre{nosta na Balkanot i so Sredna Evropa; mnogu va`en e i PATOT PO DOLINATA NA STRUMA I STRUMICA, koj bez golemi pre~ki ovozmo`uva komunikacija so gorniot tek na reketa Morava; zna~itelno lokalno zna~ewe za razvojot na kulturata na del od makedonskiot narod imal i PATOT PO DOLINATA NA REKATA BISTRICA, koj ovozmo`i da se razvijat specifi~ni varijanti na kulturniot razvitok vo razli~ni etapi na makedonskata praistorija (osobeno vo neolitot i na preodot od bronzovata vo `eleznata epoha); svoe zna~ewe imal PATOT PO DRIM, a isklu~itelno zna~ewe imal PATOT - DRA^ - OHRID - BITOLA - VODEN - PELA - SOLUN - KAVALA - CARIGRAD, koj povrzuval del od Makedonija so Jadransko, Egejsko i Mramorno More, a vo rimskiot period bil poznat i kako Via Ignacija; PATOT {to ja povrzuval PELAGONIJA so POLOG ovozmo`uval vrska so Kosovo i preku ibarskata dolina so severnite delovi na Balkanot, a ottamu so Sredna Evropa; isklu~itelno zna~ewe imale i patnite komunikacii od SKOPJE preku KUMANOVO i KRIVA PALANKA i od SKOPJE preku OV^E POLE, koi ovozmo`uvale nepre~eni vrski so Trakija i drugite isto~ni predeli na Balkanot i balkansko - anadolskiot kulturen kompleks.